7 kwietnia 2023 roku wejdą w życie przepisy nowelizacji kodeksu pracy, które wprowadzają tzw. okazjonalną pracę zdalną. Zgodnie z art. 6733 kp praca zdalna może być wykonywana okazjonalnie, na wniosek pracownika złożony w postaci papierowej lub elektronicznej, w wymiarze maksymalnie 24 dni w roku kalendarzowym. Kontrola wykonywanej pracy zdalnej w zakresie m.in. BHP i ochrony informacji odbywać się będzie na zasadach ustalonych z pracownikiem.
Założeniem wprowadzenia do kodeksu pracy okazjonalnej pracy zdalnej było umożliwienie pracownikowi złożenia wniosku o jej wykonywanie w sytuacjach uzasadnionych wyłącznie interesem (potrzebą) tego pracownika, np. w razie konieczności opieki nad potrzebującym doraźnego wsparcia członkiem rodziny. Trzeba pamiętać, że charakter niektórych rodzajów prac nie pozwala na ich wykonywanie w innym miejscu niż wskazane w umowie o pracę. A ponadto na podstawie nowego art. 6731 § 4 Kodeksu pracy praca zdalna nie obejmuje prac szczególnie niebezpiecznych, w wyniku których następuje przekroczenie dopuszczalnych norm czynników fizycznych określonych dla pomieszczeń mieszkalnych, z czynnikami chemicznymi stwarzającymi zagrożenie, o których mowa w przepisach w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy związanej z występowaniem czynników chemicznych w miejscu pracy, związanych ze stosowaniem lub wydzielaniem się szkodliwych czynników biologicznych, substancji radioaktywnych oraz innych substancji lub mieszanin wydzielających uciążliwe zapachy, powodujących intensywne brudzenie.
Wniosek pracownika dotyczący pracy zdalnej okazjonalnej nie będzie wiążący dla pracodawcy. Dlatego pracodawca może odmówić jego uwzględnienia, ale musi przy tym pamiętać o zasadzie równego traktowania pracowników.
Trzeba też mieć na uwadze to, że wniosku o pracę zdalną okazjonalną nie można składać zamiast wniosku o urlop wypoczynkowy, w tym na żądanie. Urlop wypoczynkowy jest przywilejem pracownika w celu zwolnienia od świadczenia pracy w ustalonym terminie, natomiast istotą pracy zdalnej okazjonalnej jest umożliwienie pracownikowi wykonywania pracy w miejscu przez niego wskazanym (innym niż zakład pracy) w sytuacjach uzasadnionych potrzebą tego pracownika.
Warto jeszcze dodać, że do pracy zdalnej okazjonalnej nie stosuje się przepisów dotyczących zasadniczej pracy zdalnej, czyli nie zapisuje się jej w umowie o pracę, nie wykonuje się jej na polecenie pracodawcy, nie określa się jej zasad w porozumieniu ze związkami zawodowymi, a pracodawca nie ma obowiązku zapewnienia materiałów, narzędzi pracy, niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, czy np. pokrycia kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.
Adnotacja o wykonywaniu pracy zdalnej okazjonalnej umieszczona będzie na świadectwie pracy.
Podstawa prawna: ustawa z 1 grudnia 2022 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 2023 r. poz. 240).
