Dziś jest Światowy Dzień Cukrzycy
Wiele osób nie wie nawet, że jest chora, a cukrzyca zbiera coraz to większe żniwo… Boimy się tego, czego nie znamy, dlatego cukrzycę trzeba poznać i oswoić…
Cukrzyca to przewlekła choroba metaboliczna wynikająca z zaburzonego wydzielania lub działania insuliny – hormonu produkowanego przez trzustkę.
Cukrzyca NIE jest chorobą zakaźną, NIE można się nią „zarazić” przez kontakt z osobą chorą!
Cukrzyca typu 1 od początku leczenia wymaga podawania insuliny, która jest lekiem ratującym życie.
Cukrzyca typu 1 jest chorobą, która — od chwili rozpoznania — trwa przez całe życie pacjenta.
Aktualnie dostępne sposoby leczenia cukrzycy umożliwiają osobie chorej prowadzenie życia, które nie odbiega zasadniczo od trybu życia osoby zdrowej. Jeżeli samokontrola cukrzycy jest dobrze prowadzona przez chorego i jego rodzinę, przebieg choroby jest zazwyczaj dość stabilny, a jej „zaostrzenia” zdarzają się stosunkowo rzadko i nie wpływają znacząco na komfort życia. Jednak nawet u osób i z dobrymi wynikami leczenia cukrzycy mogą się zdarzyć sytuacje niebezpieczne, wymagające natychmiastowego postępowania leczniczego.
Terapia cukrzycy typu 1
Leczenie pacjenta z cukrzycą typu 1 składa się z trzech zasadniczych elementów:
- Insulinoterapii — czyli podawania podskórnie insuliny
- Zdrowego odżywiania opartego na obliczaniu kaloryczności posiłków oraz ilości zawartych w nich węglowodanów
- Właściwie zaplanowanego i realizowanego wysiłku fizycznego
- Ciągła edukacja diabetologiczna pacjenta i jego rodziny/środowiska oraz odpowiedzialna i świadoma samokontrola.
Aktywność fizyczna
Cukrzyca nie jest chorobą, która powinna ograniczać jakiekolwiek funkcjonowanie osoby chorej, tylko wymaga właściwej samokontroli i obserwacji. Ćwiczenia fizyczne, sport i rekreacja podnoszą sprawność fizyczną, przynoszą radość, a u osób z cukrzycą mogą przyczynić się do poprawy wyników leczenia, a także do zapobiegania otyłości czy chorobom krążenia. Aby wysiłek fizyczny był dobrze realizowany i nie szkodził, musi być jednak indywidualnie dobrany i umiejętnie stosowany.
Samokontrola glikemii
Jest to zasadniczy element leczenia cukrzycy typu 1, bez którego nie da się osiągnąć dobrej kontroli glikemii. Polega on na kilkukrotnym (każdego dnia!) oznaczaniu stężenia glukozy we krwi za pomocą testów paskowych, na glukometrze. Pomiarów dokonuje sam pacjent lub jego rodzice/opiekunowie. W cukrzycy typu 1 przyjmuje się, że minimalna liczba oznaczeń na dobę wynosi 4 (przed trzema głównymi posiłkami i przed snem). W rzeczywistości jednak powinno ich być znaczenie więcej.
Ostre powikłania cukrzycy, czyli kiedy trzeba działać szybko i sprawnie:
HIPOGLIKEMIA (niedocukrzenie)
Jest to niebezpieczna sytuacja, która wymaga natychmiastowego działania. Niedocukrzenie to krytyczny spadek poziomu glukozy we krwi, który stwarza realne zagrożenie dla organizmu. Właściwe i szybkie postępowanie zabezpiecza pacjenta przed ciężkim niedocukrzeniem, które jest stanem zagrożenia życia.
HIPERGLIKEMIA (wysoki poziom glukozy we krwi)
Jest to druga z niebezpiecznych sytuacji dotyczących leczenia dziecka z cukrzycą typu 1. Bardzo wysoki poziom glukozy we krwi utrzymujący się przez dłuższy czas, może doprowadzić do rozwoju kwasicy cukrzycowej, która jest stanem bezpośredniego zagrożenia życia.
Poniższy schemat pokazuje objawy i sposób działania w tych dwóch skrajnych przypadkach.
